Trong thời đại chuyển đổi số và xu hướng làm việc từ xa ngày càng phổ biến, các doanh nghiệp đang tìm đến giải pháp liên lạc hiện đại như VoIP để thay thế cho hạ tầng điện thoại truyền thống. Trong số các giao thức được sử dụng trong hệ thống VoIP, hai cái tên nổi bật nhất là giao thức SIP và H.323. Vậy giữa SIP và H.323, đâu là lựa chọn phù hợp hơn với doanh nghiệp bạn?

Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn để đưa ra quyết định chính xác, tối ưu chi phí và hiệu quả vận hành hệ thống liên lạc nội bộ.

1. Tổng quan về giao thức SIP và H.323

1.1. Giao thức SIP là gì?

Giao thức SIP (Session Initiation Protocol) là một giao thức tín hiệu tầng ứng dụng do IETF phát triển, được sử dụng để khởi tạo, duy trì và kết thúc các phiên truyền thông thời gian thực như cuộc gọi thoại, video call, tin nhắn hoặc hội nghị trực tuyến.

SIP không vận chuyển dữ liệu âm thanh/video mà chỉ quản lý phần “đàm phán và điều khiển phiên” – ví dụ như ai gọi, khi nào bắt đầu, khi nào kết thúc, sử dụng codec gì… Nó thường được kết hợp với các giao thức truyền thông khác như RTP (Real-time Transport Protocol) để truyền nội dung thực tế.

1.2. H.323 là gì?

H.323 là một bộ tiêu chuẩn được phát triển bởi ITU-T (Liên minh Viễn thông Quốc tế), được dùng trong truyền thông đa phương tiện qua mạng IP. H.323 có mặt từ những năm 1996, ra đời sớm hơn SIP và từng được xem là tiêu chuẩn mặc định trong các hệ thống hội nghị video.

Tuy nhiên, với sự phát triển của internet và nhu cầu tích hợp đa nền tảng, giao thức SIP dần trở nên phổ biến hơn nhờ tính linh hoạt và khả năng mở rộng cao.

2. So sánh giao thức SIP và H.323 qua các tiêu chí quan trọng

2.1 Kiến trúc hoạt động

• Giao thức SIP sử dụng mô hình client-server, bao gồm các thành phần chính:
  • User Agent (UA): Thiết bị đầu cuối thực hiện/nhận cuộc gọi.
  • Registrar Server: Lưu thông tin đăng ký thiết bị.
  • Proxy Server: Chuyển tiếp các yêu cầu và định tuyến cuộc gọi.
• H.323 có kiến trúc phức tạp hơn, với nhiều thành phần:
  • Terminal: Điểm cuối hội thoại.
  • Gatekeeper: Quản lý địa chỉ, điều khiển truy cập.
  • Gateway: Kết nối mạng H.323 với mạng PSTN.
  • MCU (Multipoint Control Unit): Quản lý hội nghị nhiều bên.

=> Giao thức SIP được thiết kế để tối giản các thành phần trung gian, dễ tích hợp và mở rộng hơn.

2.2 Tính mở rộng và tích hợp

• Giao thức SIP hoạt động linh hoạt trên nhiều nền tảng: điện thoại IP, softphone, trình duyệt (WebRTC), mobile app,… Hỗ trợ tốt trong môi trường phân tán, giúp doanh nghiệp dễ dàng mở rộng hệ thống mà không cần đầu tư hạ tầng cồng kềnh.
• H.323, do được thiết kế sớm nên ít khả năng tích hợp với nền tảng web hoặc các ứng dụng hiện đại. Việc mở rộng hệ thống thường đi kèm với chi phí cao và độ phức tạp lớn.

2.3 Chất lượng truyền tải và hiệu suất

• H.323 ban đầu được xây dựng để đảm bảo chất lượng truyền thông ổn định trên mạng LAN. Trong môi trường mạng chất lượng cao, H.323 có thể cho chất lượng thoại và hình ảnh rất tốt.
• Giao thức SIP, nhờ hỗ trợ nhiều codec và kỹ thuật tối ưu như NAT traversal (STUN, TURN, ICE), có thể hoạt động tốt trên cả mạng WAN, internet công cộng với độ trễ thấp.

Ngày nay, với tốc độ internet được cải thiện, SIP thường cho hiệu suất tương đương hoặc thậm chí tốt hơn so với H.323 trong các hệ thống phân tán.

2.4 Tính bảo mật

Giao thức SIP hỗ trợ các giao thức bảo mật mạnh như:

• TLS (Transport Layer Security): Mã hóa tín hiệu SIP.
• SRTP (Secure Real-time Transport Protocol): Mã hóa âm thanh/video.
• Có thể dễ dàng tích hợp với firewall, VPN, và các giải pháp chống giả mạo SIP.

H.323 cũng hỗ trợ mã hóa nhưng không phổ biến và phức tạp hơn trong triển khai. Nhiều phiên bản cũ của H.323 thậm chí không có cơ chế bảo mật đầy đủ.

=> Giao thức SIP cho phép triển khai bảo mật đơn giản và hiệu quả hơn trong môi trường hiện đại.

2.5 Mức độ phổ biến và cộng đồng hỗ trợ

Giao thức SIP hiện là giao thức phổ biến nhất cho các hệ thống VoIP và tổng đài IP (PBX).

• Được hỗ trợ bởi hầu hết các thiết bị và phần mềm: Cisco, Avaya, Asterisk, 3CX, Zoiper, Linphone,…
• Tài liệu kỹ thuật, hướng dẫn cấu hình phong phú và cập nhật thường xuyên.

Trong khi đó, H.323 chủ yếu còn tồn tại trong các hệ thống hội nghị truyền thống hoặc các giải pháp video conferencing cũ (Polycom, Tandberg…).

3. Bảng so sánh tổng quát giao thức SIP với H.323

>>> Đọc thêm tại: SIP ALG là gì? Khi nào SIP ALG ảnh hưởng đến cuộc gọi VoIP

4. Trường hợp nên chọn giao thức SIP hoặc H.323

4.1. Những trường hợp nên chọn giao thức SIP 

• Bạn đang xây dựng hệ thống VoIP mới từ đầu.
• Doanh nghiệp muốn linh hoạt mở rộng, tích hợp với web/app.
• Cần tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu và dễ dàng bảo trì.
• Muốn triển khai tổng đài IP (PBX) nội bộ hoặc cloud-based.

4.2. Những trường hợp nên chọn H.323

• Hệ thống đang sử dụng thiết bị hội nghị cũ, đã tích hợp chuẩn H.323.
• Không có nhu cầu mở rộng, tích hợp thêm.
• Cần đồng bộ với các giải pháp phần cứng sẵn có.

5. Doanh nghiệp Việt Nam có nên dùng giao thức SIP?

Hiện nay, đa số doanh nghiệp Việt Nam khi triển khai tổng đài ảo hoặc Call Center đều ưu tiên sử dụng giao thức SIP nhờ:

• Dễ tích hợp CRM, chatbot, voicebot.
• Hỗ trợ tốt nhiều nhà cung cấp SIP Trunk trong nước như VNPT, Viettel, FPT
• Tương thích với phần mềm VoIP nội địa và quốc tế.

Ví dụ, một công ty telesales có thể cấu hình tổng đài cloud VoIP dùng giao thức SIP, tích hợp Auto Call, ghi âm cuộc gọi và phân phối số theo khu vực khách hàng – chỉ với chi phí thấp hơn nhiều lần so với hệ thống PSTN hay H.323 truyền thống.

Tuy nhiên, H.323 vẫn giữ được vị thế nhất định trong nhiều môi trường đặc thù. Lý do là vì H.323 đã được triển khai rộng rãi từ rất sớm, đặc biệt trong các hệ thống hội nghị truyền hình chuyên dụng, trung tâm dữ liệu lớn hoặc hạ tầng viễn thông quốc gia. Việc thay thế toàn bộ thiết bị H.323 cũ đòi hỏi chi phí đầu tư rất lớn và gián đoạn hoạt động.

Ngoài ra, H.323 vẫn được đánh giá cao về độ ổn định khi chạy trên mạng LAN riêng biệt, phục vụ hội nghị đa điểm với yêu cầu bảo mật khắt khe. Vì vậy, trong nhiều năm tới, H.323 sẽ vẫn tồn tại song song, đặc biệt ở những tổ chức cần duy trì tương thích ngược với thiết bị cũ hoặc yêu cầu chất lượng hình ảnh hội nghị cao nhất.

Kết luận

Trong cuộc đua giữa SIP và H.323, giao thức SIP đang chứng tỏ ưu thế vượt trội về độ linh hoạt, khả năng mở rộng, tính bảo mật và chi phí triển khai. Dù H.323 vẫn còn phù hợp trong một số môi trường truyền thống, nhưng rõ ràng SIP là tương lai của VoIP hiện đại.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp tổng đài VoIP hiện đại, ổn định và tiết kiệm chi phí, DigiNext chính là lựa chọn lý tưởng. Hệ thống của DigiNext được xây dựng trên nền giao thức SIP, dễ dàng tích hợp CRM, Voicebot, Auto Call và nhiều công cụ chăm sóc khách hàng khác.

Với hạ tầng mạnh mẽ, giao diện thân thiện và đội ngũ kỹ thuật hỗ trợ 24/7, DigiNext giúp doanh nghiệp tối ưu hiệu quả liên lạc nội bộ và nâng cao trải nghiệm khách hàng trong mọi ngành nghề.

Liên hệ DigiNext qua hotline 1900 5055 ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí và dùng thử tổng đài VoIP chuyên nghiệp!